Satsuma ware
Сацума һауыт-һабаһы (薩摩焼, Сацума-яки) — япон керамикаһының үҙенсәлекле стиле, Кюсюның көньяғында урынлашҡан Сацума провинцияһында (хәҙерге Кагосима префектураһы) барлыҡҡа килгән. Ул бигерәк тә нескә ярылған ҡаймаҡ төҫөндәге глазурь һәм биҙәкле биҙәктәре менән билдәле, йыш ҡына алтын һәм полихром эмальдәр менән биҙәлгән. Сацума һауыт-һабаһы Японияла ла, халыҡ-ара кимәлдә лә юғары баһалана, бигерәк тә биҙәү сифаттары һәм бай тарихи ассоциациялары өсөн.
Тарих
Сығышы (XVI–XVII быуаттар)
Сацума һауыт-һабаһы XVI быуат аҙағында, япондар Кореяға баҫып ингәндән һуң (1592—1598) башлана. Походтарҙан һуң һуғыш башлығы Симадзу Ёсихиро Сацумаға оҫта корей көршәкселәрен алып килә, улар урындағы керамика традицияһына нигеҙ һала.
Иртә Сацума (Широ Сацума)
Иң боронғо форма, йыш ҡына Широ Сацума (аҡ Сацума) тип атала, урындағы балсыҡ ҡулланып эшләнә һәм түбән температурала яндырыла. Ул ябай, ауылса булған, ғәҙәттә биҙәлмәй йәки еңелсә буялған ҡалдырылған. Был тәүге әйберҙәр көндәлек эштәрҙә һәм сәй тантаналарында ҡулланылған.
1603—1868 йылдар Эдо осоро Ваҡыт үткән һайын Сацума һауыт-һабаһы аристократ тарафынан ярҙам ала, ә керамика нәфисләнә. Кагосимала, бигерәк тә Наэсирогавала оҫтаханаларҙа «Даймё» һәм юғары синыфтар өсөн ҡатмарлыраҡ әҫәрҙәр етештерелә башлай.
Мэйдзи осоро (1868—1912)
Мэйдзи дәүерендә Сацума һауыт-һабаһы үҙгәртеп ҡороу кисерә, көнбайыш зауыҡтарына яраҡлаша. Ҡайһы бер әҫәрҙәр бай итеп биҙәлгән:
- Алтын һәм төҫлө эмалдар
- Япондар тормошо, дине һәм пейзаждары күренештәре
- Ҡатмарлы сиктәр һәм өлгөләр
Был осорҙа Сацума әйберҙәренең Европаға һәм Америкаға экспорты ҡырҡа арта, унда ул экзотик зиннәт символына әүерелә.
Характеристика
Сацума һауыт-һабаһы бер нисә төп үҙенсәлеге менән айырыла:
Корпус һәм глазурь
- Балсыҡ: Йомшаҡ, фил һөйәге төҫөндәге таш һауыт-һаба
- Глазурь : Ҡаймаҡлы, йыш ҡына яртылаш үтә күренмәле, нәфис ҡытыршылыҡ өлгөһө менән (канню)
- Һиҙеү: Нескә һәм шыма ҡағылыу өсөн
Биҙәү
Биҙәү мотивтары глазурь эмаль һәм алтынлау ҡулланып ҡулланыла, йыш ҡына һүрәтләнә:
Биҙәү
Биҙәү мотивтары глазурь эмаль һәм алтынлау өҫтәлэпыла, йыш ҡына исемләнә:
Формалар
Дөйөм формаларға инә:
- Вазалар
- Мискәләр
- Сәй сервиздары
- Статуэткалар
- Биҙәкле таҡтаташтар .
Типы посуды Сацума
Широ Сацума (白薩摩)
- Иртә, ҡаймаҡ төҫөндәге тауарҙар
- Тәү сиратта көнкүреш өсөн етештерелә
Куро Сацума (Ҡара Сацума)
- Һирәгерәк осрай
- Ҡарараҡ балсыҡ һәм глазурь менән эшләнгән
- Ябайыраҡ биҙәү, ҡайһы берҙә ҡырҡылған йәки көл глазуры менән
Экспорт Сацума
- Алтын һәм төҫ менән ныҡ биҙәлгән
- Тәү сиратта экспорт баҙарҙары өсөн булдырылған (Эдо аҙағынан Мэйдзи осорона тиклем)
- Йыш ҡына айырым рәссамдар йәки студиялар ҡул ҡуйған
Билдәле мейестәр һәм рәссамдар
- Наэсирогава мейестәре: Сацума һауыт-һабаһының тыуған ере
- Ябу Мэйзан: Мэйдзи дәүерендәге иң билдәле биҙәүселәрҙең береһе
- Кинкозан ғаиләһе: үҙҙәренең рафинацияланған техникаһы һәм емешле продукцияһы менән билдәле
Билдәләр һәм аутентификация
Сацума киҫәктәре йыш ҡына нигеҙендә эҙҙәр йөрөтә, шул иҫәптән:
- "Түңәрәк эсендәге крест" (Симадзу ғаиләһе гербы)
- Рәссамдар йәки оҫтаханаларҙың канджи ҡултамғалары
- «Дай Ниппон» (大日本), Мэйдзи дәүерендәге патриотик ғорурлыҡты күрһәтә
Иҫкәрмә: Уның популярлығы арҡаһында күп репродукциялар һәм ялғандар бар. Ысын боронғо Сацума һауыт-һабаһы, ғәҙәттә, еңел, нәфис ҡытыршылыҡтар менән фил һөйәге глазурьға эйә, ҡулдан төшөрөлгән ентекле деталдәрҙе күрһәтә.
Мәҙәни әһәмиәт
Сацума һауыт-һабаһы Японияның биҙәү сәнғәтендә мөһим роль уйнай, бигерәк тә:
- Сәй тантанаһы: сәй һауыты һәм ладан һауыты булараҡ ҡулланылған тәүге тауарҙар
- Экспорт һәм дипломатия: Японияның яңыртыу ваҡытында мөһим мәҙәни экспорт булып хеҙмәт итте
- Коллекционерҙар түңәрәктәре: Япон сәнғәте коллекционерҙары тарафынан донъя кимәлендә юғары баһаланған
Audio
| Language | Audio |
|---|---|
| English |
