Karatsu Ware
Karatsu savutları (唐津焼 Karatsu-yaki) — yapon savutlarınıñ ananeviy üslübi, zemaneviy Saga prefekturası, Küsü adasındaki Karatsu şeerinden peyda olğan. Topraq estetikası, ameliy şekilleri ve ince sirleri ile belli olğan Karatsu savutları asırlar devamında, hususan çay ustaları ve köylü keramikasınıñ kollektsionerleri arasında pek sevilgen.
Tarih
Karatsu savutları Momoyama devriniñ soñuna (16 asırnıñ soñu) aittir, o vaqıtta İmcin cenkleri (1592–1598) vaqtında Yaponiyağa köre çanaqçıları ketirilgen ediler. Bu ustalar ileri furun tehnologiyalarını ve keramika usullarını kirsetip, Karatsu tarafında çanaq-çalaşnıñ şekillenmesine ketire.
Esas ticaret yollarına yaqın olğanı ve qomşu çanaq merkezleriniñ tesiri sebebinden Karatsu savutları bütün Yaponiyanıñ ğarbında tez vaqıt içinde populârlıq qazandı. Edo devrinde o, samuray ve bazirgân sınıfları içün er künlük savut-saba ve çay savutlarınıñ esas çeşitlerinden biri oldı.
Hasiyetleri
Karatsu savutı öz mahsulatlarınen bellidir:
- Demirge zengin çamur yerli Saga prefekturasından alınğan.
- Sade ve tabiiy şekiller, çoq vaqıt köpçekli atılğan, minimal bezeklernen.
- Sırlarnıñ çeşiti, şu cümleden:
- E-karatsu – demir-oksid fırçısınen yaraştırılğan.
- Misima-karatsu – beyaz tayğaqta inkrustatsiyalanğan örnekler.
- Çosen-karatsu – köre tarzındaki glazur kombinatsiâlarından adlandırılğan.
- Madara-karatsu – dağ şpatınıñ irimesi neticesinde peyda olğan renkli sir.
- Vabi-sabi estetikası, yapon çay merasiminde yüksek qıymet kesilgen.
Soñki savutnıñ ateş tehnikası
Karatsu savutları ananeviy olaraq anagama (bir odalıq) ya da noborigama (çoq odalıq tırmaşuv) furunlarında yaqıla edi, olar tabiiy kül sirleri ve beklenilmegen yüzü effektlerini bereler. Bazı furunlarda bugün de odun yaqmaq qullanıla, digerlerinde ise konsistentsiya içün gaz ya da elektrik furunlarını qullandılar.
Bugünki künde Karatsu savutlarınıñ tehnikası ve ananeleri
Karatsudaki bir qaç zemaneviy furun bu ananeni devam ete, bazılarınıñ nesilleri ilki köre çanaqçılarına barıp toqtay. Zemaneviy çanaqçılar tarihiy usullarnı şahsiy yañılıqnen sıq-sıq birleştireler. Eñ ürmetli zemaneviy furunlar arasında:
- Nakazato Taroemon furnı – Canlı Milliy Hazineniñ qorantası tarafından işletile.
- Rümonci furnı – ananeviy şekillerniñ canlandırılmasınen belli.
- Koray furnı – Çosen-karatsuda ihtisaslanğan.
== Medeniy emiyeti == .
Karatsu savutları yapon çay merasimi (hususan vabi-ça mektebi) ile teren bağlıdır, mında onıñ boysundırılğan dülberligi ve taktil keyfiyeti yüksek qıymet kesile. Arita savutları kibi daa rafinirlengen savutlardan farqlı olaraq, Karatsu parçalarında mükemmelsizlik, doquma ve topraq renkleri ayrıca qayd etile.
1983 senesi Yaponiya ükümeti tarafından Karatsu savutları resmiy olaraq Adetiy zenaat olaraq belgilendi. O, Küsüniñ zengin keramika mirasını timsali olaraq devam ete.
Bağlı üslüpler
- Hagi Vare – çay-merasimniñ daa bir sevimli, öz yımşaq sirlerinen belli.
- Arita Uer – yaqın yerde daa büyük inceliknen çıqarılğan farfor.
- Takatori savutı – aynı regiondan kelgen yüksek ateşli taş savut, o da köre asıllı.
Daa baqıñız
References
Audio
| Language | Audio |
|---|---|
| English |
